De afgelopen week stond in de krant dat kokosolie even ongezond is a roomboter. De Amerikaanse hartstichting zou waarschuwen voor het gebruik van kokosolie. Het Voedingscentrum beaamt dit uiteraard weer en adviseert om met een grote boog om kokosolie heen te lopen. Wat is hiervan waar? Zitten er dan geen bewezen voordelen aan kokosolie? We zoeken het uit in deze nieuwsbrief.
Toen ik het originele onderzoek erbij pakte, kon ik niet terugvinden dat kokosolie net zo slecht is als roomboter (1). Sterker nog, in het rapport staat dat kokosolie het LDL-cholesterol juist veel minder laat stijgen dan roomboter. Ook staat er in het rapport te lezen dat er geen directe onderzoeken gedaan zijn naar de gevaren van kokosolie en cardiovasculaire ziekten. De media heeft dit bericht dus behoorlijk opgeklopt.
De hele heisa ontstaat door de gedachte dat cholesterol hart- en vaatziekte aanjaagt. Nu hebben onderzoekers recent ontdekt dat het verlagen van het cholesterol niet direct de kans op hart- en vaatziekten hoeft te verminderen (2). Het advies van het Voedingscentrum om bang te zijn voor verzadigd vet en zonnebloemolie te omarmen is gebaseerd op het advies van de Gezondheidsraad. Recent is gebleken dat dit advies voortkomt uit twijfelachtige studies. Een onderzoeker heeft een analyse gemaakt van de studies en geconcludeerd dat er geen enkel bewijs overblijft dat verzadigd vet op zichzelf slecht zou zijn en hart- en vaatziekte zou aanjagen (3).
Omdat er volgens de Amerikaanse hartstichting en het Voedingscentrum geen wetenschappelijke onderzoeken zouden zijn naar de positieve effecten van kokosolie, zette ik even op een rij wat de stand van zaken is:
Kokosolie laat het ‘goede’ HDL-cholesterol stijgen (4, 5, 6, 7).
Kan oxidatie van LDL-cholesterol tegengaan (8, 9)
Oervolkeren die extreem veel kokosolie eten zijn bijzonder gezond (10, 11).
De MCT-vetten in kokosolie kunnen bijdragen aan het afvallen (12, 13, 14) .
Kokosolie doodt schadelijke bacteriën, schimmels, virussen en zelfs candida (15, 16, 17)
Kan de honger voor vele uren stillen (18, 19, 20)
Kan bijdragen epilepsie te verminderen (21, 22)
Kan hydraterend werken op de huid (23)
Kokosolie kan de lever tegen medicijnschade en alcohol beschermen (24, 25, 26) .
Kan het haar beschermen tegen schade (27)
Werkt als een milde zonnebrand (20% UV-reductie, SPF7) (28, 29)
Kan de orale gezondheid sterk verbeteren (30, 31, 32)
Kan tegen Alzheimer werken (33, 34, 35, 36)
Kan het buikvet verminderen (37, 38)
Werkt uitwendig heilzaam bij eczeem (39)
Is een heilzame babyolie (40)
Kan de wondgenezing versnellen (41)
Kan een positief effect hebben op de sterkte van het skelet (42, 43)
Kan ontstekingen verminderen (44, 45, 46, 47)
Is een snelle, bruikbare vorm van energie voor het lichaam (48)
Wetenschappelijk rapport
Een recent wetenschappelijk rapport dat kritisch naar kokosolie heeft gekeken (49), ziet na consumptie inderdaad een stijging van zowel LDL- als HDL-cholesterol. De onderzoekers zeggen dat kokosolie door de stabiele verzadigde vetzuren geschikt is om eenmalig te verhitten. Omdat kokosolie een laag rookpunt heeft kunnen er volgens de onderzoekers bij herhaaldelijk verhitten mogelijk toxische stoffen ontstaan. Het rapport geeft wel aan dat als je gelooft dat verzadigd vet slecht is, kokosolie niet goed zou zijn. Maar, zeggen de onderzoekers, er zijn helemaal geen goede studies naar de relatie tussen kokosolie en cardiovasculaire ziekten. Een ander recent wetenschappelijk relaas meldt ook conflicterend bewijs (50). Het blijft dus op dit moment speculeren op basis van aannames.
Mijn advies
Ik zou zeker kokosolie gebruiken, maar niet ongelimiteerd. Sommige mensen jagen er per week liters doorheen. Dat vind ik wat veel. Recent heb ik ontdekt dat in olijfolie ook prima kan worden gebakken (51, 52, 53, 54). Het oliezuur in olijfolie is stabieler dan we dachten. Ook beschermen de polyfenolen in olijfolie de vetzuren tegen oxidatie. Ik zou dus kokosolie en olijfolie afwisselen. Olijfolie kun je het beste koud gebruiken, of kort verhitten. Verhit je iets langer, dan kun je weer kokosolie gebruiken.Extra vierge
Er zijn tientallen soorten kokosolie op de markt. Sommige worden ontgeurd, maar sommige worden ook gehydrogeneerd om de houdbaarheid te verlengen. Het restantje onverzadigde vetzuren wordt dan kunstmatig verzadigd gemaakt, zoals ze ook bij margarines deden. Hierbij ontstaan ziekmakende transvetten. Dit soort kokosoliën komen vaak voor bij toko’s en kosten maar een paar euro. Kies daarom liever voor biologische extra vierge niet-ontgeurde kokosolie in glas.Gezonde week,
Juglen Zwaan
